ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

 

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ

  Οι επιστολές του αποστόλου Παύλου είναι τα πρώτα γραπτά μνημεία της Καινής Διαθήκης και αποτελούν έργα όχι συστηματικά αλλά περιστασιακά. Δεν γράφτηκαν δηλαδή για να αναπτύξουν συστηματικά κάποιο θέμα, αλλά για να απαπήσουν σε διάφορα ερωτήματα που έθεταν οι νεοϊδρυθείσες εκκλησίες στον απόστολο. Παρόλο όμως ότι οι επιστολές προέρχοπαι από το ποιμαπικό ενδιαφέρον του αποστόλου για τους χριστιανούς, τους οποίους τους «γέννησε με το κήρυγμα του ευαγγελίου» (Α' Κορ 4,15), μας δίδουν συνάμα και τη θεολογία του και τον αναδεικνύουν ως τον πρώτο μεγάλο θεολόγο της Εκκλησίας.
Κατά τη συγγραφή των επιστολών του ακολουθεί ο Παύλος τους ισχύοπες κανόνες της ελληνικής επιστολογραφίας (προοίμιο που περιέχει τον αποστολέα, παραλήπτη και χαιρετισμό - ανάπτυξη του θέματος - τελικοί χαιρετισμοί), δείγματα της οποίας έχουμε τόσο στην Καινή Διαθήκη (π.χ. Πραξ 15,23' 23,26) όσο και σε αποσπάσματα παπύρων της εποχής. Συνήθως ο απόστολος υπαγορεύει τις επιστολές του και προσθέτει στο τέλος ιδιόχειρο χαιρετισμό προς δήλωση της γνησιότητας επιστολής (Ρωμ 16,22· Α'Κορ 16,2VΓαλ 6,1V Κολ 4,18-Β'Θεσ3,1Τ Φιλ 19).
Η χρονολογική τοποθέτηση των επιστολών του Παύλου στη διάρκεια της ζωής και της ιεραποστολικής του δράσης είναι δυνατή από τις πληροφορίες των ίδιων των επιστολών σε συνδυασμό προς απίστοιχες πληροφορίες των Πράξεων ή από τη συσχέτι-σή τους με γεγονότα της ιστορίας.    <
Οι επιστολές του Παύλου μπορούν να διακριθούν, ανάλογα με τους παραλήπτες τους, σε τρεις κατηγορίες: Επιστολές που απευθύνονται σε μια συγκεκριμένη εκκλησία (Α - Β'Κορ, Α'-Β' Θεσ, Φιλ, Κολ), σε μια ομάδα εκκλησιών και ονομάζοπαι "εγκύκλιες επιστολές" (Εφ, και ίσως η Ρωμ), σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο (Α'- Β'Τιμ, Τιτ, Φλμ). Μερικές επιστολές γράφτηκαν τον καιρό που ο Παύλος ήταν φυλακισμένος: Αυτές είναι οι 4 "επιστολές των δεσμών" ή "της αιχμαλωσίας" (Εφ, Φιλ, Κολ, Φλμ) και η Β' Τιμ. Οι τρεις επιστολές Α'-Β' Τιμ και Τιτ που απευθύνοπαι σε ποιμένες των εκκλησιών ονομάζονται από το 18ο αιώνα και ύστερα "Ποιμαηικές".
Η διάταξη των επιστολών του Παύλου στον κανόνα της Καινής Διαθήκης έγινε ανάλογα με την έκτασή τους. Πρώτη δηλ. τοποθετήθηκε η προς Ρωμαίους, που είναι η μεγαλύτερη (16 κεφάλαια) και τελευταία η προς Φιλήμονα (25 στίχοι): Ρωμ, Α'- Β' Κορ, Γαλ, Εφ, Φιλ, Κολ, Α'-Β' Θεσ, Α'-Β' Τιμ, Τιτ, Φιλήμ. Η Εβρ συνήθως ακολουθεί μετά από την ομάδα των 13 επιστολών του Παύλου.