Η ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, ΔΥΝΑΜΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Του Αρχιμ. Κυρίλλου

            ”Πάντοτε χαίρετε. Αδιαλείπτως προσεύχεσθε. Κατά πάντα ευχαριστείτε, τούτο είναι το θέλημα του Θεού προς εσάς εν Χριστώ Ιησού” (Α’ Θεσσαλονικείς 5, 16-18).

            ”Λαλούντες μεταξύ σας με ψαλμούς και ύμνους και ωδές πνευματικές, τραγουδώντας και ψάλλοντας στην καρδιά σας στον Κύριο, ευχαριστώντας πάντοτε για τα πάντα τον Θεόν και Πατέρα εν ονόματι του Κυρίου μας Ιησού Χριστού” (Εφεσίους 5, 19-20).

            Τα παραπάνω εδάφια της Καινής Διαθήκης, του Λόγου του Θεού, μας δείχνουν πόσο σημαντικό είναι η προσευχή μας στον Χριστό να συνοδεύεται από δοξολογία και ευχαριστία για τα πάντα στην ζωή μας. Ο πιο βέβαιος δρόμος για τον Θεό και για την δική μας εσωτερική ολοκλήρωση περνά μέσα από την δοξολογία του Θεού για οτιδήποτε συμβαίνει στην ζωή μας. Ακόμη και οι δυσκολίες και τα προβλήματα αρχίζουν να μοιάζουν ως ευλογία στην ζωή μας αν ευχαριστούμε και δοξάζουμε για αυτές τον Θεό. Σας φαίνεται δύσκολο να το δεχθείτε, να το κατανοήσετε;

Και όμως, μέσα από τι δυσκολίες και τις δοκιμασίες ανακαλύπτουμε τις εσωτερικές μας δυνάμεις, συνειδητοποιούμε τον εαυτό μας και αναγνωρίζουμε την παρουσία του Θεού ανάμεσά μας. Εάν λοιπόν αποδεχόμαστε τις αναποδιές που έρχονται στην ζωή μας ως αφορμές που μας δίνει ο Θεός να αγωνισθούμε και να ωφεληθούμε πνευματικά, να δυναμώσουμε και να στερεωθούμε στην πίστη, τότε αναγνωρίζουμε το χέρι του Θεού πίσω από όσα μας συμβαίνουν και υποτασσόμαστε στο θέλημά Του, τότε θα αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα με περισσότερη γαλήνη, με αποδοχή και ως ευλογία. Δεν χρειάζεται πάντοτε να αναζητούμε το γιατί πίσω από όσα μας συμβαίνουν, διότι αυτό σημαίνει πως αμφιβάλλουμε για την αγάπη του Θεού και ότι αμφισβητούμε την αλήθεια ότι ο Θεός γνωρίζει καλύτερα από μας τι μας συμφέρει πνευματικά και αναλόγως  προγραμματίζει τα συμβαίνοντα στην ζωή μας. ”άλλωστε, τα πάντα συνεργούν στο αγαθό σε εκείνους που αγαπούν τον Θεό και έχουν κληθεί σύμφωνα με τον προορισμό Του” (Ρωμ.). Ας δούμε λοιπόν πως αυτές οι αλήθειες της πίστεώς μας βρίσκουν εφαρμογή στην καθημερινότητά μας και λειτουργούν ως πνευματικοί νόμοι του Θεού.

Συχνά στον καθημερινό μας λόγο επαναλαμβάνουμε την φράση ”δόξα τω Θεώ”. Πόσοι όμως την λένε απλώς τυπικά και μηχανικά, από συνήθεια, χωρίς να κατανοούν το βαθύ νόημα που κρύβεται πίσω από την φράση αυτήν; Δεν μπορούμε να δοξάζουμε τον Θεό χωρίς να έχουμε επίγνωση για τον λόγο που Τον δοξολογούμε. Όταν είμαστε πραγματικά και ειλικρινά ευγνώμονες στον Θεό για όσα έρχονται στην ζωή μας, αναγνωρίζουμε την παντοδυναμία και το έλεος του Θεού. Δοξολογία στον Θεό σημαίνει συνεχής και αδιάλειπτη προσευχή, χαρά και ευχαριστία προς τον Κύριο, διότι αυτό είναι το θέλημα του Θεού (Α’ Θεσσαλονικείς 5, 16-18).

Αν έχουμε συνηθίσει να δοξάζουμε τον Θεό για τα πάντα, η πίστη μας θα δυναμώνει και η πνευματική μας διάθεση θα διακρίνεται από χαρά και ευχαριστία. Βεβαίως, στα εύκολα και τα ευχάριστα της ζωής μας έρχεται εύκολα και αβίαστα να δοξάζουμε τον Θεό. Στα δύσκολα όμως; Πολλές φορές όμως το βρίσκουμε δύσκολο να δοξάζουμε τον Θεό και να αναγνωρίζουμε το χέρι του Θεού πίσω από δυσάρεστα και αρνητικά πράγματα που μας συμβαίνουν. Τότε αφήνουμε κατά μέρος την πίστη μας στον Θεό, κλονίζεται η εμπιστοσύνη μας και στην θέση της πίστης βάζουμε την λογική μας προσπαθώντας να βρούμε μία εξήγηση λογική σε όσα μας συμβαίνουν. Όμως με την περιορισμένη ανθρώπινη σκέψη δεν μπορούμε να βρούμε απαντήσεις. Μόνον μέσα από την πίστη, την απόλυτη εμπιστοσύνη και δοξολογία στον Θεό λυτρωνόμαστε από ανησυχίες, αμφιβολίες, άγχη και στενοχώριες, γιατί η καρδιά μας στηρίζεται στον Κύριο.

Αυτή είναι η βάση της δοξολογίας μας. Γνωρίζουμε ότι ο Θεός μας αγαπά και έχει κάποιο σχέδιο για μας. ”ξέρουμε ότι τα πάντα συνεργούν στο αγαθό σε κείνους που αγαπούν τον Θεόν, σε όσους έχουν κληθεί σύμφωνα με τον προορισμό Του” (Ρωμ. 8, 28). Εάν κάποτε βρεθούμε σε δυσκολίες και θελήσουμε να ανακαλύψουμε το νόημα των θλίψεων και των προβλημάτων, να μην εμπιστευόμαστε στο μυαλό μας, στην λογική, αλλά να στηριζόμαστε με πίστη στην αγάπη  του Θεού και να Τον δοξάζουμε για όσα φέρνει στην ζωή μας.

Ένα παράδειγμα από αληθινό περιστατικό για να το κατανοήσουμε καλύτερα. Οι γονείς μιας κοπέλας που υπέφερε πολλούς μήνες από σοβαρή ασθένεια και συχνά νοσηλευόταν στο νοσοκομείο και οι ιατροί είχαν διαγνώσει ανίατη ασθένεια, στράφησαν στον Θεό ως την τελευταία τους ελπίδα προσευχόμενοι θερμά, με δάκρυα για το θαύμα, για την θεραπεία. Μέσα τους όμως βαθιά υπήρχε μία πικρία, ένα παραπονεμένο γιατί στον Θεό που επέτρεψε ασθένεια στην κόρη τους. Η κατάσταση της υγείας της κοπέλας διαρκώς χειροτέρευε παρ’ όλες τις προσευχές των γονέων τους. Όταν κάποιος ιερέας πνευματικός τους συμβούλευσε στις προσευχές τους να δοξάζουν και να ευχαριστούν τον Θεό για την ασθένεια της κόρης τους, η συμβουλή αυτή τους φάνηκε βαριά. Να ευχαριστούν τον Θεό γιατί η κόρη τους ήταν βαριά άρρωστη; Η λογική τους επαναστατούσε, δεν το δεχόταν. Κάποια στιγμή, αποκαμωμένοι από τα δάκρυα και τις προσευχές, σκέφθηκαν να δοκιμάσουν αυτό που τους είχε πει ο πνευματικός. Γονάτισαν προσευχόμενοι στον Θεό με διάθεση ευχαριστίας και εμπιστοσύνης στον Θεό που επέτρεψε να έρθει στην οικογένειά τους μία τόσο σοβαρή δοκιμασία. Δέχθηκαν πως ο Θεός γνωρίζει καλύτερα για την κόρη τους και σεβάσθηκαν το θέλημά του. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό. Η κοπέλα άρχισε να καλυτερεύει έως ότου θεραπεύθηκε εντελώς. Μέσα από αυτήν την ασθένεια που ήταν μία δοκιμασία πίστεως, οι γονείς πλησίασαν τον Θεό, πίστευσαν, προσευχήθηκαν. Ήταν μία πνευματική εμπειρία που τους άλλαξε όλη τους την ζωή. Και πότε ήλθε αυτή η αλλαγή; Μόλις εμπιστεύθηκαν τον Κύριο και στα δύσκολα προσευχήθηκαν με δοξολογία και ευχαριστία. Είπαν το ”δόξα τω Θεώ” μέσα από την καρδιά τους και το εννοούσαν.

Όταν ειλικρινά δοξολογούμε τον Θεό, θα δούμε μία σημαντική αλλαγή στην ζωή μας και στους γύρω μας. Εκεί που κάποτε αισθανόμασταν θλίψη και στενοχώρια σε δύσκολες καταστάσεις, θα αρχίσουμε να αισθανόμαστε χαρά και ασφάλεια που μας χαρίζει η απόφασή μας να εμπιστευθούμε την καρδιά μας στον Θεό. Ιδού πως το εκφράζει ο ψαλμωδός: ”να ευφραίνεσαι στον Κύριο και θα σου δώσει τα αιτήματα της καρδιάς σου” (Ψαλμ. 35, 4). Μόλις αρχίσουμε να απολαμβάνουμε την παρουσία του Κυρίου στην ζωή μας, όταν η καρδιά μας χαίρεται να συνομιλεί με τον Θεό και να εκτελεί το θέλημά Του, τότε όλα τα προβλήματα θα μοιάζουν λιγότερο βασανιστικά, διότι θα έχουμε την βεβαιότητα ότι ο Κύριος θα απαντήσει στα προβλήματά μας και θα δώσει λύση. Πνευματική προϋπόθεση; Να δοξάζουμε τον Θεό με χαρά και διάθεση ευχαριστίας.

Ας δούμε μίαν άλλην ιστορία αληθινή. Δύο γονείς είχαν ένα γιο που, ενώ ήταν επιμελής μαθητής και υπάκουος γιος, σεβόμενος τους γονείς, όταν πήγε στο πανεπιστήμιο, ξέφυγε, έμπλεξε με κακές παρέες και έγινε αδιάφορος για τις σπουδές του, ξενυχτούσε, έπινε ναρκωτικά. Επέλεξε ένα ανήθικο και άσωτο τρόπο ζωής. Για μήνες οι γονείς προσεύχονταν με αγωνία και πόνο ψυχής, αλλά αισθάνονταν πως οι προσευχές τους έμεναν αναπάντητες. Κάποιος φίλος οικογενειακός τους συμβούλευσε να έχουν εμπιστοσύνη στο σχέδιο του Θεού για τον γιο τους, και ότι μέσα από την άσωτη ζωή που διήγε η χάρις του Θεού θα τον απελευθέρωνε. Με νέα ελπίδα οι γονείς άρχισαν να προσεύχονται με διαφορετικό τώρα τρόπο. Δόξαζαν τον Θεό που παρ’ όλες τις άσχημες συνθήκες και τις κακές συντροφιές που είχε ο γιος τους, ο Κύριος τον προστάτευε και τον κρατούσε ζωντανό και γερό. Μόλις άρχισαν να προσεύχονται με πίστη και εμπιστοσύνη στον Θεό, τα εμπόδια που ορθώνονταν στην προσευχή τους κάμφθηκαν, ο Θεός τους έδωσε ενθάρρυνση και υπομονή, και τέλος, φώτισε τον νέο να συνέλθει, να εγκαταλείψει την ανηθικότητα και τα ναρκωτικά και ως τον άσωτο του Ευαγγελίου, να επιστρέψει μετανιωμένος στο σπιτικό του.

Αυτό ζητούσε ο Θεός από τις προσευχές των δύο γονέων, να αλλάξουν την πνευματική τους ματιά, να αλλάξουν τρόπο σκέψης, και να αρχίζουν να δοξολογούν τον Θεό ακόμη και στα δύσκολα. Τότε ήταν που ο Θεός τους έδωσε νέα δύναμη στην προσευχή τους και απάντηση στα αιτήματά τους. Ίσως δεν μπορούμε πάντοτε να κατανοήσουμε με το μυαλό μας τον τρόπο που ενεργεί ο Θεός στην ζωή μας, μπορούμε όμως να πλατύνουμε την καρδιά μας και να δεχθούμε με ευχαρίστηση, όχι γκρίνια και μεμψιμοιρία, το θέλημα του Θεού.

Αυτή η πνευματική αλλαγή στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα όσα συμβαίνουν σε μας και στους γύρω μας, δεν κατορθώνεται μόνον με την δική μας θέληση, αλλά απαιτεί και την συνεργασία του Θεού. Η ειλικρινής προσευχή που δοξάζει την παντοδυναμία και παντογνωσία του Θεού και υποτάσσεται στην θεία πρόνοια, εμπεριέχει μεγάλη πνευματική δύναμη από κάθε άλλο είδος προσέγγισης του Θεού. Εάν εν μέσω δυσμενών και αρνητικών καταστάσεων υπερβαίνουμε τον εαυτό μας και βρίσκουμε την δύναμη να δοξάζουμε τον Κύριο, μεγαλύτερη θα είναι η θεία βοήθεια που θα λάβουμε την κατάλληλη στιγμή. Διαβαίνοντας εν μέσω προβλημάτων και των παγίδων του πονηρού βρίσκουμε το κουράγιο να μην είμαστε γκρινιάρηδες, αλλά να παραδεχόμαστε  ότι με τις δικές μας δυνάμεις δεν έχουμε καμμία πιθανότητα να υπερνικήσουμε το κακό και τον πονηρό, στηρίζοντας τις ελπίδες μας στον Θεό, τότε στην πνευματική μας μάχη θα έχουμε ένα ασύγκριτο συμπολεμιστή, συμπαραστάτη  και βοηθό, θα αισθανόμαστε τον Θεό στο πλευρό μας να μας στηρίζει.

Πολλές φορές οι αμφιβολίες και οι δισταγμοί κατακλύζουν την καρδιά μας και νιώθουμε ανίσχυροι απέναντι στα προβλήματα. Φοβόμαστε, αγχωνόμαστε, αγανακτούμε. Ο Θεός από μας περιμένει να κάνουμε την πνευματική υπέρβαση, ένα άλμα πίστης και εμπιστοσύνης στις υποσχέσεις και την προστασία του Θεού. Το βλέπουμε αυτό ξεκάθαρα στο παράδειγμα των Ισραηλιτών που επί σαράντα έτη περιπλανώμενοι στην έρημο δεν κατόρθωναν να εισέλθουν στην Γη της Επαγγελίας. Γιατί? Διότι ενώπιον του Θεού αποδείχθηκαν άπιστοι, σκληροτράχηλοι, γεμάτοι παράπονα για τις ταλαιπωρίες και τις στερήσεις που υπέφεραν στην έρημο, λησμονώντας τις ευεργεσίες και την προστασία του Θεού, πως τους ελευθέρωσε από την δουλεία και την σκληρή εργασία στην Αίγυπτο, πως τους προστάτευε από τον Φαραώ, πως τους χορηγούσε το μάννα, και πως τους καθοδηγούσε με την μορφή μιας πύρινης στήλης που προπορευόταν. Αποτέλεσμα; Ούτε ο Μωϋσής ούτε κανείς άλλος από αυτούς που βγήκαν από την Αίγυπτο (πλην δύο) πέθαναν χωρίς να αξιωθούν να εισέλθουν στην Γη της Επαγγελίας. Αντιθέτως, μόλις οι Ισραηλίτες εμπιστεύθηκαν τις υποσχέσεις του Θεού, με την εμπνευσμένη ηγεσία του Ιησού του Ναυή, κατόρθωσαν σε σύντομο χρονικό διάστημα να κατακτήσουν οχυρές πόλεις, όπως η Ιεριχώ, να νικήσουν πολυάριθμους εχθρούς, και να εγκατασταθούν στην Χαναάν. Το κλειδί της επιτυχίας είναι η εμπιστοσύνη στις υποσχέσεις του Θεού.

Το βλέπουμε και στο πρόσωπο του Χριστού, που διαρκώς στην προσευχή Του ευχαριστούσε και δόξαζε τον Θεό Πατέρα. Για παράδειγμα, όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με τον θάνατο του Λαζάρου, του αγαπημένου του φίλου, περικυκλωμένος από πλήθος ανθρώπων που θρηνούσαν, και δέχθηκε το παράπονο της Μάρθας και της Μαρίας πως ”εάν είχες έρθει νωρίτερα Κύριε, ο αδελφός μας Λάζαρος δεν θα είχε πεθάνει”, πως αντέδρασε ο Χριστός; Μπροστά στον τάφο του Λαζάρου προσευχήθηκε δυνατά για να Τον ακούσουν όλοι, και είπε στον Θεό Πατέρα: ”Πάτερ, σε ευχαριστώ που με άκουσες” (Ιω. 11, 41), και μετά ανέστησε τον Λάζαρο. Ακόμη και μπροστά στο φοβερό γεγονός του θανάτου, της απώλειας ενός αγαπημένου μας προσώπου, ο Κύριος μας διδάσκει να προσευχόμαστε και να ευχαριστούμε τον Θεό.

Μας φαίνεται δύσκολο μέσα στον πόνο μας για τον θάνατο να έχουμε την δύναμη να δοξάζουμε τον Θεό; Να θυμηθούμε τον Ιώβ, που έχασε την περιουσία του, τα κοπάδια, οι γιοι και οι θυγατέρες του πέθαναν, ο ίδιος αρρώστησε, οι φίλοι και η γυναίκα του, αντί να τον ενθαρρύνουν, τον προέτρεπαν να βλασφημήσει και να κατηγορήσει τον Θεό για την κατάστασή του; Ο Ιώβ όμως ξέσπασε σε δοξολογία του Θεού. ”Ο Θεός μου έδωσε, ο Θεός μου αφαίρεσε, ας είναι το όνομά Του ευλογημένον”’. Είναι η ίδια ακριβώς φράση δοξολογίας και ευχαριστίας που αναπέμπουμε στον Θεό λίγο πριν το τέλος κάθε θείας λειτουργίας. ”είη το Όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος”. Ο Θεός ευλόγησε τον Ιώβ γιατί ανεδείχθη πιστός και του ανταπέδωσε πολλαπλάσιες ευλογίες, πλούτη, κοπάδια, περισσότερους γιους και θυγατέρες.

Μήπως λησμονούμε ότι η παρουσία του Χριστού επί γης έγινε αφορμή δοξολογίας της δυνάμεως του Θεού; Κάθε θαύμα, κάθε θεραπεία που επιτελούσε ο Χριστός στο όνομα του Θεού Πατέρα, οδηγούσε τους ανθρώπους να δοξάζουν και να ευχαριστούν τον Θεό. Αυτός είναι ο πυρήνας του ευαγγελικού μηνύματος (ευαγγέλιο σημαίνει την καλή, την ευχάριστη είδηση). Ο Χριστός μιλώντας στην συναγωγή της Ναζαρέτ εφήρμοσε την εκπλήρωση της προφητείας του Ησαϊα στο πρόσωπό Του. Τι έλεγε η προφητεία; ”Πνεύμα Κυρίου είναι επάνω μου, γι’ αυτό με έχρισε, με απέστειλε να ευαγγελίσω (=να φέρω το μήνυμα της χαράς) στους φτωχούς, για να γιατρέψω τους συντετριμμένους στην καρδιά, να κηρύξω ελευθερία στους αιχμαλώτους και ανάβλεψη στους τυφλούς, να αποστείλω τους ψυχικά τσακισμένους σε ελευθερία, να κηρύξω ευπρόσδεκτον το έτος του Κυρίου” ( Λουκ. 4, 18-19). Εάν μέσα στις θλίψεις και τις ασθένειές μας ο Θεός μας φέρνει στην ζωή μας το μήνυμα της χαράς μέσω της παρουσίας του Χριστού. Εμείς έχουμε την δύναμη εν μέσω θλίψεων και στενοχωριών να εμπιστευθούμε την αγάπη του Θεού, να αποδιώξουμε κάθε αμφιβολία και γογγυσμό, και να δοξάσουμε, να ευχαριστήσουμε τον Κύριο με όλη μας την καρδιά για όσα επιτρέπει στην ζωή μας, και κυρίως, για την παρουσία Του στην ζωή μας; Ο Χριστός έρχεται κοντά μας για να μας δώσει νέο πνεύμα, νέα ζωή, καινούργια καρδιά και σκέψη. ”εάν κάποιος είναι εν Χριστώ, είναι νέο κτίσμα, τα αρχαία παρήλθαν, ιδού τα πάντα έγιναν νέα” ( Β’ Κορ. 5, 17).