ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆΄. Πώς µπορεί να γνωρίσει κάποιος εάν εργάζεται µε την µη εµπιστοσύνη στον εαυτό του και µε την ολοκληρωτική ελπίδα στον Θεό

Πολλές φορές νοµίζουν µερικοί αυθάδεις ότι δεν έχουν κανένα θάρρος στόν εαυτό τους και ότι όλη τους την ελπίδα και πεποίθησι, την έχουν στον Θεό·  όµως δεν είναι έτσι·  και γι’ αυτό βεβαιώνονται από  το  αποτέλεσµα που  έρχεται σε  αυτούς απο  τον  ξεπεσµό τους, όταν συµβή. Γιατί αν ίσως αυτοί λυπούνται στό ξεπεσµό τους καί, κατά κάποιο τρόπο, απελπίζονται και νοµίζουν ότι µπορούν στό εξής να κάνουν καλό, αυτό είναι σίγουρο σηµείο, ότι και προ του ξεπεσµού τους πίστευαν στόν εαυτό τους και όχι στόν Θεό. Και εάν η λύπη και η απελπισία τους είναι µεγάλη, είναι ολοφάνερο ότι και πολύ πίστευαν στόν εαυτό τους και λίγο στό Θεό, γιατί όποιος δεν εµπιστεύεται πολύ στόν εαυτό του και ελπίζει στό Θεό, όταν ξεπέσει, δεν απορεί τόσο πολύ,   ούτε   λυπάται  υπερβολικά,  εφόσον  γνωρίζει,  ότι   αυτό   του συµβαίνει για την αδυναµία του εαυτού του και για την λίγη ελπίδα που έχει στον Θεό µάλιστα τότε απισθή περισσότερο στόν εαυτό του και   µε   περισσότερη   ταπείνωσι   ελπίζει   στό   Θεό   και   µισώντας περισσότερο από κάθε άλλον τα άτακτα πάθη, που είναι ή αιτία του ξεπεσµού του, µε ένα µεγάλο πόνο ήσυχο και ειρηνικό, γιά τη λύπη του Θεού, αποκτά βέβαια την απιστία στόν εαυτό του, καταδιώκει όµως τους εχθρούς  του  µέχρι θανάτου  µε µεγαλύτερη γενναιότητα και αποφασιστικότητα.

 

Αυτά που είπα, επιθυµώ να τα σκεφθούν µερικοί, που νοµίζουν πως είναι ενάρετοι και πνευµατικοί, οι οποίοι, όταν πέσουν σε κανένα ελάττωµα,  δεν  µπορούν,  ούτε  θέλουν  να  ειρηνεύσουν·  και  µερικές φορές  θέλοντας  να  ελευθερωθούν  από  την  πολλή  λύπη  και  την ενόχλησι, που τους συµβαίνει από την αγάπη του εαυτού τους, τρέχουν αµέσως γι’ αυτό και µόνο στόν πνευµατικό πατέρα, στόν οποίον έπρεπε κυρίως να πηγαίνουν για να ξεπλυθούν από τήν µόλυνσι της αµαρτίας και να λάβουν δύναµι κατά του εαυτού τους, µε το αγιώτατο µυστήριο της µετανοίας και της εξοµολογήσεως.