ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι∆΄. Τί πρέπει να γίνεται, οταν η ανώτερη λογική θέλησις φαίνεται νικηµένη ...

 

Τί πρέπει να γίνεται, οταν η ανώτερη λογική θέλησις φαίνεται νικηµένη από την παράλογη και κατώτερη και απο τους εχθρούς.

 

 Αν καµµία φορά σκεφθής ότι η λογική σου θέλησις δεν µπορεί να αντισταθή ποτέ καθόλου στην παράλογη επιθυµία και στους εχθρούς που σε πολεµούνε, επειδή και δεν αισθάνεσαι να έχης µία προθυµία ζωντανή   εναντίον  τους·   συ   όµως,  να   παραµείνης,  αδελφέ   µου, σταθερός και  µην εγκαταλείψης τον πόλεµο, γιατί θα θεωρήσαι ως νικητής, εφόσον δεν βλέπης φανερά νικηµένο τον εαυτό σου. ∆ιότι όπως η ανώτερη θέλησί µας δεν έχει ανάγκη από τις κατώτερες επιθυµίες, για να προσβάλλη τις πράξεις της, έτσι αν αυτή η ίδια δεν θέλη, δεν µπορεί να πιεσθή ποτέ και να νικηθή από αυτές µε όσο σκληρό πόλεµο και αν της κάνουν. Γιατί, ο Θεός χάρισε στη θέλησί µας τόση ελευθερία και δύναµι, ώστε και αν όλες οι αισθήσεις, και όλοι οι δαίµονες και όλος ο κόσµος µαζί οπλισθούν εναντίον της και την πολεµούν δυνατά, παρόλα αυτά, µπορεί η θέλησί µας µε κάθε ελευθερία, να τα περιφρονήση και να θέλη εκείνο, που θέλει, ή να µη θέλη εκείνο, που δεν θέλει και όσες φορές θέλει και για το σκοπό εκείνο που της αρέσει καλύτερα.

 

Εάν  δε  και  καµιά φορά  οι  νοητοί  εχθροί  και  η  παράλογή  σου επιθυµία, τόσο δυνατά σε πολεµούνε και σε καταπιέζουν, ώστε αποδυναµωµένος, δεν µπορείς να κάνης εναντίον τους κανένα έργο πνευµατικό για να βοηθηθής, σου λέω, να µη δειλιάσης ούτε σε αυτή την περίπτωσι, ούτε να ρίξης στη γή τα άρµατα· άλλα χρησιµοποίησε αυτό  το  όχηµα,εναντίον αυτών  και  λέγε  προς  τους  εχθρούς·  «δεν υποχωρώ   από   τον   πόλεµο,   δεν   θα   σας   αφήσω   ούτε   τώρα απλήγωτους». «Ο Κύριος είναι το φως και η σωτηρία µου, ποιόν θα φοβηθώ;  Ο   Κύριος  το   καταφύγιο  της   ζωής  µου,  από   ποιόν  θα πανικοβληθώ;» (Ψαλµ. 26,1). «Εγώ στο όνοµα του θα εξουθενώσω τους εχθρούς µου» (Ψαλµ. 43,7)· και αν τώρα δυναµωθής, αλλά πάλι νικηθής,  όπως  γράφτηκε·  «Όσο  και  αν  συνασπίζεσθε,  θα συντριβήτε·   εξοπλισθήτε  όσο  θέλετε,  πάλι  θα  συντριβήτε»  (Ησ. 8,9).

 

Οπότε όπως κάνει εκείνος που έχει εναντίον του τον εχθρό και τον καταδυναστεύει· ο οποίος, µη µπορώντας να τον χτυπήση κατ' ευθείαν,  τον  χτυπά  πλάγια  και  δοκιµάζει  να  κάνη  ένα  πήδηµα παραπίσω, για να µπορέση να τον πληγώση και κατ’ ευθείαν έτσι κάνε και συ·  µάζεψε τους λογισµούς σου µέσα στον εαυτό σου και σκέψου  ότι  δεν  έχεις  καµµία δύναµι  και  έτσι  καταφεύγοντας  στο Θεό, που µπορεί τα πάντα, κάλεσέ τον µε θερµή ελπίδα και δάκρυα, ενάντια στο πάθος που σε πολεµεί, λέγοντας·  «Κύριε, βοήησέ µε· Θεέ µου, Θεέ µου, βοήθησέ µε· Ιησού µου, βοήθησέ µε· πολέµισε τους πολεµούντας µε·  πάρε ασπίδα και όπλο και έλα βοήθησέ µε» (Ψαλµ. 34,1). «Θεοτόκε Παρθένε, βοήθησέ µε, για να µην αφήσω τον εχθρό να µε νικήση».

 

Εάν δε το πάθος και ο εχθρός σου δίνη χρόνο, µπορείς ακόµη να βοηθήσης την αδυναµία της θελήσεώς σου κατά του πάθους, µε τους στοχασµούς και  αυτές τις  ασκήσεις. Παραδείγµατος χάριν, όταν εσύ πέσης σε καµία δυσκολία ή άλλη κάποια τιµωρία και η επιθυµία σου δεν µπορή ή δεν θέλη να την υποµείνη, βοήθησέ την µε αυτά.

 

Α'. Σκέψου, ότι η δοκιµασία αυτή που υποφέρεις, πρέπει να την πάθης άξια,  γιατί  εσύ  έδωσες  την  άφορµή  και  µε  κάθε  δίκαιο  χρωστάς  να υποφέρης εκείνην την πληγή, που εσύ µε τα χεριά σου έδωσες στον εαυτό σου.

 

Β'. Εάν εσύ δεν εχης στη δοκιµασία αυτή κανένα φταίξιµο, γύρισε τον λογισµό σου στα πολλά άλλα και µεγάλα σου σφάλµατα και σκέψου, πως για αυτά δεν σου εδωσε ακόµη ο Θεός την τιµωρίαν που σου αρµόζει, αλλά ούτε εσύ τα σωφρόνισες καθώς πρέπει· οπότε η ευσπλαγχνία του Θεού σε ελέησε και για να µη βασανισθής αιώνια, σου έστειλε την προσωρινή αυτή δοκιµασία· και λοιπόν πρέπει να την δεχθής µε χαρά και ευχαριστία.

 

Γ'. Σκέψου, ότι αν και πρόλαβες και έκανες αρκετό κανόνα για τα αµαρτήµατα σου εκείνα µε τα οποία λύπησες την µεγαλειότητα του Θεού (το οποίο δεν πρέπει ποτέ να σκεφθής)· σκέψου όµως πως στην βασιλεία των ουρανών δεν µπαίνει κανείς άλλος, παρά µέσα απο την στενή πύλη των δοκιµασιών και των θλίψεων. «Πρέπει να περάσουµε από πολλές θλίψεις για να µπούµε στην Βασιλεία του Θεού» (Πράξ. 14,21).

 

∆'. Οτι αν και σύ µπορείς να µπής σε αυτή την βασιλεία µέσα απο άλλο δρόµο, δηλαδή µέσα απο την αγάπη του Θεού, όµως αυτό δεν πρέπει ούτε  καν να το σκεφθής· επειδή και ο Υιός του Θεού µε όλους του τους φίλους, µπήκε σε αυτή µέσα απο αγκάθια και σταυρούς.

 

Ε'.  Σκέψου  πως  αυτή  η  δοκιµασία που  υποφέρεις,  είναι  κατά  το θέληµα του Θεού (το οποίο πρέπει να σκέφτεσαι στην αρχή κάθε σου πράξεωςς και θλίψεως που θα σου συµβαίνη, όπως σου είπα πιό πριν, στο ι΄ και ια΄ κεφάλαιο, δηλαδή το να θέλης να γίνεται σε κάθε σου έργο και σε κάθε άλλο γεγονός το θέληµα του Θεού), ο οποίος για την αγάπη που σου έχει, εύχαριστιέται και χαίρεται να σε βλέπη να υποφέρης ως πιστός του και γενναίος πολεµιστής. Λοιπόν και συ για να ανταποκριθής σε αυτή του την αγάπη, οσο είναι άδικη και βαριά η δοκιµασία που υποφέρεις, τόσο αγωνίσου να την υποµένης µε ευχαριστία. Γιατί κάνοντας έτσι, φαίνεσαι πως υποµένεις στην πράξι και αγαπάς και σε αυτά ακόµη τα σκληρότατα βασανιστήρια µόνον την θεία του θέλησι, για την οποία και κοντά στην οποία, κάθε τι πικρό φαίνεται γλυκό και κάθε άτακτο έχει τάξι και κανόνα τέλειο.