Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Το πάθος του Φθόνου (κήρυγμα Κυρ. Ι΄Λουκά) [Β...

Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Το πάθος του Φθόνου (κήρυγμα Κυρ. Ι΄Λουκά) [ΚΕΙΜΕΝΟ & ΒΙΝΤΕΟ 2014]

Ορισμένα από τα βασικά θέματα της ανάρτησης είναι τα εξής:

Η θεραπεία της συγκύπτουσας, Τι εμπόδισε τον αρχισυνάγωγο και τους άλλους να αντιληφθούν το μεγαλείο της αγάπης του Θεού, Το δαιμόνιο του φθόνου και η θυγατέρα του η υποκρισία, Θαύματα κάνει ο Θεός στη ζωή μας και δεν τα αντιλαμβανόμαστε γιατί φθονούμε, Ο φθόνος πολλές φορές δημιουργεί ψευδή κατάσταση δικαιοσύνης, Τι θα πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, για να αντιμετωπίσει το φθόνο, Ό,τι και να μου κάνεις εσύ, εγώ έπρεπε να σ’αγαπώ, Δεν μπορεί φθονερός άνθρωπος να αντικρύσει πρόσωπο Θεού

“Η Ορθοδοξία βιώνεται (ως εξής): Να ψηλαφείς, να ζεις, να είσαι ήρεμος, γεμάτος, καλυμμένος, αναπαυμένος, χαρούμενος, ευτυχισμένος, να ζεις από ’δω τον Παράδεισο».

Γέρων Αγάθων Κωνσταμονίτης

(Η περίληψη και το απομαγνητοφωνημένο κείμενο είναι κόπος και σπουδή μιας πνευματικής μου κόρης. Η επεξεργασία του Βίντεο είναι κόπος και σπουδή των τεχνικών του Ιστολογίου “Κατάνυξης” (ενίοτε και άλλων). Να ’χουν όλοι τους την ευχή μου!)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:
Κυριακάτικο Κήρυγμα, εφόδιο ζωής, με θέμα που αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές τις ψυχής και αφορμή την ευαγγελική περικοπή που μας μιλά για το θαύμα του Κυρίου μας, την θεραπεία της συγκύπτουσας γυναίκας.

Ο Θεός αποκαλύπτεται συνεχώς, μας λέγει ο π.Νικόλαος, αλλά τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να απολαύσουμε τα καθημερινά θαύματά Του στη ζωή μας; Τι είναι αυτό που μας έχει αποξενώσει από οικεία πρόσωπα, ακόμα ίσως και από τα μέλη της οικογένειάς μας;

Για το πάθος του φθόνου μας ομιλεί και μας φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με τον μοναδικό εχθρό μας, τον εαυτό μας. Ο Χριστός με την ευσπλαχνική του ψυχή, έκαμε ένα φοβερό θαύμα αλλά πολλοί δεν το αντιλήφθηκαν. Ο αρχισυνάγωγος μάλιστα του έκανε και μαθήματα θεολογίας! Ποιος φταίει που δεν αντιλαμβανόμαστε το μεγαλείο της αγάπης του Θεού, που δεν είμαστε ευτυχισμένοι, που δεν τα πάμε καλά με τους γείτονές μας, με τους συζύγους, με τα πεθερικά μας, με τα παιδιά μας; Αλήθεια ποιος φταίει που όλα μας φταίνε;

Οι Άγιοι Πατέρες μας, αντιμετώπισαν το φρικτό πάθος του φθόνου. Είναι ένας διάβολος που παγώνει εσωτερικά τον άνθρωπο μας λέγει ο π.Νικόλαος. Τον ταλαιπωρεί. Δεν αγαπά ο άνθρωπος ο οποίος φθονεί. Δεν μπορεί να απολαύσει, δεν μπορεί να χαρεί τίποτε και τραγικό αποτέλεσμα είναι να χάσει τον Παράδεισο.

Αν  υποφέρουμε από αυτό το δαιμόνιο δεν μπορούμε να συγχωρέσουμε, δεν μπορούμε να ανεχτούμε ούτε τους δικούς μας ανθρώπους και δεν μπορούμε να δούμε τα καλά τους στοιχεία. Μένουμε κλεισμένοι στο καβούκι μας και βλέπουμε γύρω μας εχθρούς. Έχει κάνει  καλή δουλειά ο διάβολος μέσα μας δηλαδή.

Ο φθόνος μας εμποδίζει να ευχαριστήσουμε τον Θεό για τα δώρα που μας έχει κάνει. Μας εμποδίζει να δούμε τους ανθρώπους με τον καλό τον λογισμό, με θεραπευμένη ψυχή, με αγαλλίαση καρδιάς. Μας εμποδίζει να αντιληφθούμε ακόμα και τα σπλάχνα μας, τα παιδιά μας. Ο φθόνος πολλές φορές δημιουργεί ψευδή κατάσταση δικαιοσύνης.  

Μας δίνει σαν αρχή τις συμβουλές του ο σεβαστός μας γέροντας π.Νικόλαος, που θα βοηθήσουν να ξεκαθαρίσει μέσα μας το πρόβλημα, μας δίνει και τον τρόπο να το αντιμετωπίσουμε. Ας απολαύσουμε το κήρυγμά του, ακούγοντας και  μερικές πτυχές του προβλήματος που δεν τις γνωρίζαμε ίσως και με την ευχή του πνευματικού μας πατρός να μπορέσουμε να απαλλαχτούμε από αυτό το πάθος. Αμήν.

Παραθέτω το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της Ομιλίας μου και στη συνέχεια το σχετικό Βίντεο, ευχόμενος σε όλους, ψυχική ωφέλεια και την βοήθεια εξ'  ύψους!

---

Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Το πάθος του Φθόνου (κήρυγμα Κυρ. Ι΄Λουκά) [ΚΕΙΜΕΝΟ 2014]

ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ:
Αγαπητοί μου, είναι θλιβερό πραγματικά να μην μπορεί ο άνθρωπος να απολαύσει τον Θεό. Και να μη μπορεί να τον απολαύσει, όχι γιατί δεν τον βλέπει, αλλά γιατί αυτό που βλέπει δεν μπορεί να το κατανοήσει.

Ο Θεός αποκαλύπτεται. Αποκαλύπτεται συνεχώς. Η παρουσία Του μας γίνεται αισθητή. Κι εμείς, μην αντιλαμβανόμενοι ότι είναι ο Θεός, προσπαθούμε να ξεφύγουμε και να αποδώσουμε τα του Θεού αλλά όχι στον Θεό, σε άλλα πράγματα.

Ένα από τα στοιχεία τα οποία μας προκαλούν να μην αντικρίζουμε πρόσωπο Θεού, και να μη το αντιλαμβανόμαστε, να μη το κατανοούμε, είναι ένα φοβερό, φρικτό πάθος. Ένα πάθος το οποίο περιγράφεται στο σημερινό Ευαγγέλιο. Ένα πάθος το οποίο εμπόδισε και τον αρχισυνάγωγο και όλους που ήταν στη συναγωγή να αντιληφθούν το μεγαλείο της αγάπης του Θεού.

Τι έκανε ο Θεός; Τι έκανε ο Χριστός; Θεράπευσε την ημέρα του Σαββάτου, μία συγκύπτουσα γυναίκα, η οποία δεν είχε δει πρόσωπο ουρανού. Ήτανε σκυμμένη και κοιτούσε μόνο, από παθολογικής απόψεως, κοιτούσε μόνο χαμηλά. Δεν μπορούσε να σηκωθεί, να σηκώσει το κορμί της,  να κοιτάξει πάνω. Ο Θεός τη λυπήθηκε. Ο Χριστός με την ευσπλαχνική του ψυχή, έκαμε ένα φοβερό θαύμα. Την ακούμπησε στο κεφάλι, τη διέταξε να ορθώσει το κορμί της κι αυτή σηκώθηκε και δόξασε τον Θεό και μαζί μ’αυτή και κάποιοι άλλοι απλοί άνθρωποι που αντιλήφθηκαν στο έργο αυτό του Χριστού, την παρουσία του Θεού, στη ζωή.

Αλλά ο αρχισυνάγωγος και οι άλλοι οι οποίοι ήτανε θύματα αυτού του πάθους δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν τη χαρά της συγκύπτουσας, τη χαρά των αδελφών, αλλά μείνανε στο πάθος τους. Κι αμέσως ο αρχισυνάγωγος είπε διδαχή. Διδαχή από το πάθος του. Το πάθος δεν σας το είπα ακόμα πιο είναι. Διδαχή απ’το πάθος. Έκανε θεολογία. Θεολόγησε. Από το πάθος του ορμώμενος. Και είπε: Η γραφή μας λέγει ότι έξι ημέρες θα εργαζόμαστε. Την εβδόμη, την ημέρα του Σαββάτου θα πρέπει να μη κάνουμε εργασία. Αν θέλετε να θεραπεύεστε -λες κι είχε ξαναδεί κάτι τέτοιο ή θα μπορούσε αυτός να το κάνει. Δεν μπορούσε- αν θέλετε να θεραπεύεστε δεν θα’ρχεστε εδώ τη μέρα του Σαββάτου, θα’ρχεστε άλλες μέρες να σας θεραπεύουμε.

Και μ’αυτό τον τρόπο έκανε τον δάσκαλο και στον Χριστό. Δίδαξε και στον Χριστό. Το πάθος τον οδήγησε. Αλλά το πάθος αυτό, αποκαλύπτεται διά του Χριστού, όταν τον ονοματίζει με ένα χαρακτηριστικό δυνατό, το οποίο είναι θυγατέρα του πάθους από το οποίο διακατεχόταν ο αρχισυνάγωγος.

Η θυγατέρα του πάθους αυτού είναι η υποκρισία. Και τον είπε «υποκριτά» του λέγει ο Χριστός, αν το βόδι σου ή το γαϊδούρι σου διψούσαν και διψούνε, δεν τα λύνεις τη μέρα του Σαββάτου από τη φάτνη και τα πηγαίνεις να τα ποτίσεις; Τα ζώα σου δεν σε εμποδίζει η ημέρα του Σαββάτου, η Γραφή δηλαδή, να κάνεις το διακόνημά σου. Για το έργο του Θεού, το καλύτερο, το σπουδαιότερο, τον άνθρωπο, θα βάλουμε τον τύπο μπροστά; Είσαι υποκριτής. Κι αδελφοί μου ήταν υποκριτής διότι διακατεχόταν από το περίφημο πάθος του φθόνου.

Ο φθόνος. Ο φθόνος είναι αυτός  που συντρίβει κόκκαλα. Που τσακίζει καρδιές που δεν αφήνει τον άνθρωπο να χαρεί. Είναι ένα πάθος φρικτό. Εχθές κοιτούσα λίγο την γραμματολογία των Πατέρων να δω περί φθόνου. Δεν ξέρω τι να σας πρωτοπώ. Οι Πατέρες το αντιμετώπισαν αυτό το δαιμόνιο. Το ονοματίζουν. Είναι ξεχωριστό δαιμόνιο το δαιμόνιο του φθόνου. Και είναι ένας διάβολος πραγματικά ο οποίος παγώνει εσωτερικά τον άνθρωπο. Δεν τον αφήνει να έχει συναισθήματα. Παγώνει πραγματικά. Δεν αγαπά ο άνθρωπος ο οποίος φθονεί. Ο φθόνος ταλαιπωρεί τους ανθρώπους. Μας ταλαιπωρεί και απέναντι στο Θεό να κρατούμε κακίες και να μη μπορούμε να απολαύσουμε και απέναντι στους συνανθρώπους μας και στους οικείους ακόμη να μη μπορούμε να χαρούμε τίποτε. Θαύματα κάνει ο Θεός στη ζωή μας και δεν τα αντιλαμβανόμαστε γιατί φθονούμε αυτό που δεν μπορούμε να ακουμπήσουμε, αυτό που δεν μπορούμε να πιάσουμε. Σε μία ομιλία, κάναμε τα προηγούμενα χρόνια, στο πνευματικό κέντρο του Προφήτου Ηλιού, εδώ πάνω στο Βυζαντινό Ναό, είχαμε μιλήσει για το «Ἡ δέ γυνή ἵνα φοβῆται τόν ἄνδρα». 

Εκεί ο Άγιος Νεκτάριος, αναλύει την έννοια του φόβου, την καλή έννοια του φόβου και τον κακό φόβο που πηγάζει από τον φθόνο. Και κάνει μια καταπληκτική ανάλυση περί του φθόνου. Λέγει ότι ο άνθρωπος που φθονεί είναι κολασμένος, όχι επειδή ο Θεός τον κατατάσσει εκεί,  επειδή ο ίδιος ζει κόλαση. Δεν απολαμβάνει τίποτε. Δώρα του κάνεις, του εύχεσαι, είσαι ευεργέτης του, τίποτα δεν αντιλαμβάνεται. Σε μισεί. Η αναπνοή σου, η σκιά σου, η παρουσία σου, η μορφή σου, τον εμποδίζει. Τον θλίβει, τον πικραίνει, τον ταράζει. Ο φθόνος.

Ο φθόνος αδερφοί μου είναι δαιμόνιο πραγματικά που βγάζει τον άνθρωπο από τον Παράδεισο. Εδώ σ’αυτή τη γη, ο φθονερός άνθρωπος ζει την Κόλαση. Τη βιώνει. Και ξέρει τι  τον περιμένει. Πρέπει αδερφοί μου, αν τώρα αντιληφθούμε ότι απ’αυτό το δαιμόνιο υποφέρουμε και δεν μπορούμε να συγχωρέσουμε, δεν μπορούμε να ανεχτούμε, πατεράδες δεν μπορούμε να ανεχτούμε τα παιδιά μας, πεθεροί και πεθερές, τις νύφες και τους γαμπρούς μας, παππούδες και γιαγιάδες τα νιάτα, τα νιάτα τους μεγαλυτέρους, αν φθονούμε και δεν μπορούμε να απολαύσουμε.

Και χαρακτηριστικό του φθονερού ανθρώπου είναι ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί και να ξεκαθαρίσει μέσα του, ότι υπάρχουν καλά στοιχεία στον άλλον. Τα καλά στοιχεία που βλέπει στον άλλον δεν τα αντιλαμβάνεται γιατί πάντοτε ο φθονερός άνθρωπος πίσω από την κίνηση, από τον λόγο, από το νεύμα από την πράξη, καθενός ανθρώπου, βλέπει δεύτερη κίνηση, τρίτη κίνηση, υπολογίζει πίσω από αυτό που έκανε τι να σκεφτόταν; Μου έδωσε δώρο. Μήπως το δώρο αυτό κρύβει κάτι άλλο; Μήπως ήθελε κάτι άλλο από μένα; Κι αρχίζει, γίνεται ένας εγκεφαλικός ουσιαστικά άνθρωπος που παιδεύεται με τους λογισμούς του και δεν απολαμβάνει. Τα χίλια δώρα του κάνεις, κι αυτός μένει κλεισμένος στο καβούκι του και δεν ανοίγει την καρδιά του να σε βάλει μέσα. Έτσι πάθανε αυτοί στο Ευαγγέλιο. Θαύμα ολόκληρο έγινε μπροστά τους, ο Θεός κατέβασε τον Ουρανό μες στη Συναγωγή και θαυματούργησε. Κι αυτοί δεν αντιλήφθηκαν. Κι αυτοί τον οδήγησαν στον Σταυρό.

Εμείς, δεν αντιλαμβανόμαστε πόσα δώρα! Πραγματικά αν καθίσουμε και αναλογιστούμε τη ζωή μας και τη μετρήσουμε, θα δούμε ότι ο Θεός έχει κάνει πολλές επεμβάσεις στη ζωή μας. Τι πραγματικά είναι αυτό το οποίο μας εμποδίζει να Τον ευχαριστήσουμε; Συνήθως είναι ο διάβολος ο οποίος έχει κάνει δουλειά στην ψυχή μας, κι έχει αγκιστρωθεί κι έχει γεννήσει τα γεννήματά του που είναι τα πάθη. Ένα απ’τα χαρακτηριστικά του πάθη είναι ο φθόνος. Ο φθόνος μας εμποδίζει λοιπόν να ευχαριστήσουμε τον Θεό για τα δώρα που μας έχει κάνει. Μας εμποδίζει να δούμε τους ανθρώπους όλους με ένα μάτι ευλογημένο, με τον καλό τον λογισμό, με θεραπευμένη ψυχή, με αγαλλίαση καρδιάς. Μας εμποδίζει να αντιληφθούμε ακόμα και τα σπλάχνα μας, τα παιδιά μας.

Σήμερα στο πνευματικό μας κέντρο, μάλλον στα κατηχητικά μας, στον χώρο κατηχήσεως στον Προφήτη Ηλία, όπου κάθε Κυριακή με τη Λειτουργία αναλύουμε ένα οικογενειακό θέμα, θα μιλήσουμε λίγο για τις σχέσεις τις συζυγικές, που διέπονται από τον φθόνο. Να δείτε στην πραγματικότητα τι καταλυτικό, τι καταλυτική επέμβαση κάνει ο φθόνος στο θέμα των διαζυγίων, στο θέμα και των αποκληρώσεων.

Σήμερα, αυτές τις ημέρες, επειδή την προηγούμενη Κυριακή μιλήσαμε λίγο για τα κληρονομικά, πώς τα τακτοποιεί η Εκκλησία μας, ο Χριστός τι θέση παίρνει μέσα στο Ευαγγέλιο, για τις οικογένειες, αν πρέπει να ετοιμάζουμε διαθήκη, αν πρέπει να κάνουμε τη διαθήκη, αν πρέπει να μοιράζουμε εξ’ίσου στα παιδιά μας την περιουσία μας και τα λοιπά, μιλήσαμε γι’αυτό το θέμα, ο φθόνος πολλές φορές δημιουργεί ψευδή κατάσταση δικαιοσύνης. Ψευδή κατάσταση δικαιοσύνης. Λειτουργεί τόσο καταλυτικά μέσα μας ώστε δεν καταλαβαίνουμε ότι αδικούμε. Έχουμε καταληφθεί.

Τι θα πρέπει για να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος να κάνει, για να αντιμετωπίσει το φθόνο; Το βασικότερο είναι να αρχίσει να ψάχνει τον εαυτό του σε σχέση με τους συνανθρώπους του. Είναι εύκολο. Ποιους ανθρώπους δεν χωνεύεις, ποιους ανθρώπους δεν συμπαθείς, ποιους ανθρώπους δεν θέλεις να τους δεις. Ακόμα κι όταν πας να προσευχηθείς γι’αυτούς σου γυρίζει η καρδιά. Πας στο ναό να γράψεις ονόματα, τα ονόματα των συγγενών σου κι απ’τους συγγενείς σου εξαιρείς κάποιους. Δεν τους γράφεις. Γιατί είσαι εμπαθής. Γιατί είσαι άνθρωπος του φθόνου.

Αν αντιληφθείς ότι μ’αυτούς τους ανθρώπους έχεις πρόβλημα, μπορεί να μη καταλάβεις το μέγεθος του προβλήματος. Θα σε συμβούλευα να πας σε πνευματικό ο οποίος να έχει την υπομονή να σε ακούσει και να του αναλύσεις αυτά που αισθάνεσαι γι’αυτούς τους ανθρώπους. Αυτός θα σε κατευθύνει ώστε να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις σου.

Ένα, σαν αρχή, που μπορείς να κάνεις αν έχεις αδέρφια, μητέρες και πατεράδες που δεν συμπαθείς, να αρχίσεις να τους προσεύχεσαι. Η καρδιά σου θα γυρίζει, το στομάχι σου θα σ’ανακατεύει αλλά πρέπει να κάνεις προσευχή, την ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον αυτόν κι εμένα». Βάλε έναν κόπο προσπάθειας να αρχίσεις να χαλαρώνεις μέσα σου τα συναισθήματα προς τους συνανθρώπους σου και θα δεις ότι εκείνοι δεν είναι οι φταίχτες. Εσύ είσαι ο φταίχτης ο οποίος έχεις κλειστή καρδιά.

Αν αρχίσει η καρδιά σου να ανοίγει τότε μπορεί να εφαρμοστεί η εντολή του Θεού, να αγαπήσεις ακόμα και τους εχθρούς σου. Γιατί πραγματικά θα καταλάβεις ότι εχθρούς δεν έχεις. Εχθρός για τον παπα Νικόλα είναι μόνο ο παπα Νικόλας. Τον παπα Νικόλα κακό μπορεί να τον κάνει μόνο ο παπα Νικόλας. Κανένας άλλος. Εγώ από το πώς τοποθετούμαι απέναντί σας, εγώ είμαι ο εχθρός. Αν εγώ δεν σας συμπαθώ, δεν σε αγαπώ, λέει κι ο κόσμος δεν τον χωνεύω αυτόν, αν εγώ το παθαίνω αυτό το πρόβλημα σε μένα. Ό,τι και να μου κάνεις εσύ, εγώ έπρεπε να σ’αγαπώ. Αλλά γιατί δεν σε αγαπώ; Γιατί σε φθονώ; Γιατί με τη χαρά σου κλαίω; Γιατί με τη λύπη σου χαίρομαι; Αυτό πρέπει να συλλογιστούμε. Να πάμε στον πνευματικό μας και να το συζητήσουμε. Είναι θέμα ζωής. Δεν μπορεί φθονερός άνθρωπος να αντικρύσει πρόσωπο Θεού. Όσο είμαστε στη ζωή, ας προσέξουμε να τακτοποιήσουμε αυτό το πάθος για να μπορέσουμε με καρδιά ελαφριά, με ψυχή αγία, να εισέλθουμε στη Βασιλεία του Θεού.

Σας περιμένω αν θέλετε, ελάτε στα Κατηχητικά μας, θα σας κεράσω και για τη χθεσινή μου εορτή, δεν βρήκα ευκαιρία χθες να κεράσω τους περισσότερους, οπότε είναι καλή ευκαιρία, θα μιλήσουμε λίγο για τον φθόνο στις οικογένειες και θα σας κεράσω και για την γιορτή μου. Νά ‘στε καλά. Παρακαλώ όσοι θα κοινωνήσετε να έχετε ετοιμαστεί με την άδεια του πνευματικού σας.

---

Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Το πάθος του Φθόνου (κήρυγμα Κυρ. Ι΄Λουκά) [ΒΙΝΤΕΟ 2014]

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ (ΟΔΟΣ ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ) ΤΗΣ Ι.Μ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Κυριακή Ι΄ Λουκά (7/12/2014) Η θεραπεία της συγκύπτουσας. Κήρυγμα πρωτοπρ. Νικολάου Μανώλη. Δείτε το βίντεο και στο youtube: https://www.youtube.com/watch?v=oqwD2RtIAho

Αναρτήθηκε από Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Μανώλης στις 12:48 π.μ.